Voor Monique kwam een meisjesdroom uit: haar paarden aan huis. Op de Utrechtse Heuvelrug vond ze een woning op een perceel van anderhalve hectare met open zichtlijnen naar het omliggende landschap.
In dit inspiratieproject vertellen we het verhaal van de aanleg van een paardentuin op de Utrechtse Heuvelrug. Het ontwerp werd gemaakt door Laura Knoops (Paard & Landschap); wij verzorgden de uitvoering. Samen met de eigenaar Monique realiseerden we een plek waar de paarden vrij bewegen en tuin en het landschap met elkaar verbonden zijn.
Waarom een paardentuin aanleggen?
Een paardentuin gaat verder dan een weide met tracks en paddocks. Het is een leefomgeving die paarden uitdaagt om te bewegen, te rusten en te grazen. Met een goed aangelegde paardentuin:
- geniet je dagelijks van een landschap dat leeft – mét je paarden daar in;
- zijn de modderige delen die elke winter terugkomen verleden tijd;
- vinden paarden hun eigen routes en ritme;
- blijft het terrein overzichtelijk en onderhoudsvriendelijk.
Project Utrechtse Heuvelrug: aanleg van schets tot paardentuin
De basis was er: anderhalve hectare (zand)grond met uitzicht op uitgestrekte weilanden. En Monique’s wens was helder, namelijk de openheid behouden en tegelijk een veilige, speelse omgeving creëren voor haar kudde. Het ontwerp van Laura voorzag onder andere in een slingerende (lava)track, een centrale heuvel, een poel, een paddock en beplantingsvakken. Aan ons de taak om deze visie te vertalen naar een stevige, praktische uitvoering van een paardentuin die jarenlang mee kan.
Fotografie: Laura Knoops
Aanleg met de paarden thuis
Omdat de paarden tijdens de aanleg gewoon op het terrein van Monique bleven, werkten we in fases. Aan de ene kant waren wij met machines bezig, terwijl de paarden aan de andere kant rustig konden grazen.
Monique vertelt:
“Wat ik zo waardeerde, is dat Kevin en zijn team altijd meedachten. Ze deden wat ze beloofden, waren bereikbaar en flexibel. Zelfs met de paarden thuis verliep de aanleg rustig en gestructureerd. Het voelde alsof we samen iets aan het creëren waren.”
Fotografie: Laura Knoops
De onderdelen in deze paardentuin
Tracks & doorgangen
Kenmerkend aan de paardentuin is de track rondom het terrein, die zelfs overgaat in een galopeerbaan (in de vorm en maatvoering van een Ijslanderbaan). Niet strak en recht, maar speels slingerend zonder doodlopende paden. Door variatie in breedtes en slimme lussen ontstaat er een speels geheel: paarden kiezen zelf hun route, kunnen elkaar altijd passeren en blijven in beweging.
Paddock en rijbak
De paddock is centraal gelegen en sluit aan op de bestaande rijbak. De rijbak was er al; wij hebben ervoor gezorgd dat de bak goed kan afwateren. De track is daarom omheen aangelegd. De bodem zorgt dat het water makkelijk weg kan, waarmee het mogelijk is om ook in natte seizoenen door te trainen. Een gedeelte van de track is aangelegd als lavatrack met verschillende korrelgroottes lava.
Eetbare beplanting
Langs de overgang van mensentuin naar paardentuin zijn eetbare soorten aangeplant, net als op andere locaties in de paardentuin. Wij hebben de beplantingsvakken met zorg voorbereid, zoda eetbare bossages, hagen en planten zoals wilg, meidoorn en hondsroos alle ruimte kregen om te groeien en bloeien.
Weides en strookbegrazing
Het perceel is verdeeld in verschillende delen, die om de beurt gebruikt kunnen worden. Zo krijgen gras en kruiden de kans om te herstellen. Het resultaat is een rijker voedingsaanbod en een gezonde weide. De kastanjehouten afrastering met dun draadwerk is duurzaam, veilig en past visueel bij de natuurlijke uitstraling van het terrein. Achterin het terrein hebben we een extra waterpunt aangelegd – ideaal als er een keer gesproeid moet worden.
Poel
Halverwege het terrein hebben we een poel aangelegd. De grond die met de graafwerkzaamheden vrij kwam, hebben we kunnen gebruiken voor de aanleg van de heuvel.
Materiaalkeuzes
M3-zand in de tracks zorgt voor stabiliteit en veerkracht. Voor een gedeelte van de track is gekozen voor lava in verschillende korrelgroottes. Het biedt grip en stevigheid en laat het water goed door.
“Wat ik zo waardeerde, is dat Kevin en zijn team altijd meedachten. Ze deden wat ze beloofden, waren bereikbaar en flexibel.”
Monique
(eigenaar paardentuin, Utrechtse Heuvelrug)
Drie tips van Monique:
- Neem de tijd en begin gefaseerd.
“Wij hebben stap voor stap gewerkt. Eerst eenvoudige aanpassingen met prikpaaltjes en tijdelijke afzettingen, daarna de definitieve track en beplanting. Zo konden de paarden wennen en zagen we zelf wat in de praktijk goed werkte.” - Behoud de kwaliteiten van je terrein
“Voor ons was het uitzicht en de openheid van het landschap heel belangrijk. In plaats van overal hekken en lijnen te zetten, kozen we voor een rustige structuur en subtiele afrastering. Dat maakt dat de paardentuin niet alleen praktisch is, maar ook echt mooi om naar te kijken.” - “Wij voegen nog steeds dingen toe: nieuwe borders, hagen of extra beplanting. Een paardentuin groeit met je mee, met de seizoenen én met de paarden. Dat maakt het juist zo leuk – je blijft doorbouwen aan iets dat leeft.”
Fotografie: Laura Knoops.
Het resultaat: een natuurlijk ritme
Sinds de aanleg heeft de kudde een nieuw ritme gevonden. Ze bewegen vanzelf, kiezen hun eigen routes en gebruiken de heuvel als uitkijkpunt. Monique geniet er dagelijks van:
“Het mooiste vind ik dat de paarden nu hun eigen keuzes maken. Ik hoef niets te forceren: de omgeving nodigt hen uit om te bewegen, te rusten en samen te zijn. En terwijl de paarden hun vrijheid hebben, genieten wij elke dag van het uitzicht en de rust die de tuin brengt.” vertelt Monique.
Fotografie: Laura Knoops
Werkgebied en planning
Bij Jouwpaardentuin.nl realiseren we paardentuinen, óók in Utrecht en omgeving. Met ons eigen machinepark en een ervaren team verzorgen we het hele traject. We stemmen het plan zorgvuldig af met de ontwerper en de eigenaar, en faseren de aanleg zodat paarden indien gewenst tijdens de werkzaamheden gewoon thuis kunnen blijven. Ook na oplevering kunnen we (in overleg) terugkomen voor onderhoud of uitbreidingen.
Ben jij klaar voor de volgende stap: jouw eigen paardentuin?
Droom je zelf van een paardentuin? Wij vertalen die droom graag naar de praktijk. Of je nu een bestaand ontwerp hebt of nog in de verkennende fase zit: we denken mee, adviseren en realiseren.